Sinds eind 2024 biedt YouTube een nieuwe functie aan waarbij video’s automatisch worden vertaald en gedubd met behulp van kunstmatige intelligentie. Deze innovatie maakt video’s in één klik toegankelijk voor miljoenen anderstalige kijkers. Maar in verkiezingstijd roept de techniek ook vragen op: wie bepaalt of Nederlandse partijpolitiek plotseling in een andere taal wordt gepresenteerd? En welke risico’s brengt dat met zich mee?

Welke partijen gebruiken AI-dubbing op YouTube?

Toen onze onderzoeker onlangs het YouTube-kanaal van de ChristenUnie opende in een Engelstalige browser, hoorde hij iets onverwachts: geen Nederlandse stemmen uit de plenaire zaal van de Tweede Kamer, maar een vloeiende AI-gegenereerde voice-over in het Engels. Een Kamerdebat over Israël en Gaza, oorspronkelijk in het Nederlands gevoerd, klonk plots alsof het rechtstreeks bedoeld was voor een internationaal publiek.

Een inventarisatie van de YouTube-kanalen van de 20 grootste politieke partijen laat zien dat de ChristenUnie niet de enige is. Ook Forum voor Democratie, SGP en BVNL publiceren video’s die door YouTube automatisch zijn voorzien van een Engelse AI-stem. Binnen deze groep zijn ChristenUnie en BVNL de uitzonderingen: BVNL dubt slechts enkelen en bij de ChristenUnie alleen is de meest recente video (nog) niet automatisch in het Engels beschikbaar, terwijl de 14 eerdere uploads sinds 4 juli dat wél waren; SGP (sinds 1 juli, 33 video’s) en FvD (sinds 29 juni, 28 video’s) laten al hun nieuwe video’s automatisch in het Engels dubben.

In deze video zien we eerst wat Engelstaligen te horen krijgen als ze een Engels vertaalde video kijken, daarna het origineel. Deze video komt van het ChristenUnie-kanaal van 23 september 2025 – ‘Waarom mag Kerst geen Kerst meer heten?’

We hebben nog geen verklaring voor waarom deze feature juist bij vier conservatieve partijen aanstaat. Opvallend: onder de Duitse Bundestag-partijen is de conservatief-nationalistische AfD de enige die al haar video’s automatisch naar het Engels laat dubben.

Hoe beslist YouTube welke video’s een AI-dub krijgen?

Niet iedere video op YouTube kreeg automatisch een door AI gegenereerde vertaling. Daarvoor golden een aantal voorwaarden: Alleen kanalen die deelnemen aan het advertentieprogramma en dus inkomsten ontvangen van YouTube kwamen in aanmerking voor de nieuwe functie. De zogeheten YouTube-partners. Uit die groep selecteerde YouTube een aantal kanalen – en zelfs specifieke video’s – die deze dubbing kregen.

Sinds 10 september 2025 is deze technologie voor alle kanalen beschikbaar: YouTube gaat de zogeheten ‘multi-language audio feature’ over de weken die daarop volgen uitrollen naar alle YouTube-partners, inclusief reeds geplaatste video’s. Daarmee krijgt in principe elke video een extra audiotrack in een andere taal. Alleen wie dubbing bewust uitzet, voorkomt dat zijn video’s een AI-stem krijgen.

Het gevolg van deze nieuwe vertaalfunctie op YouTube is dat politieke video’s en tweede kamer debatten nu ook door anderstaligen gevolgd kunnen worden. Engelse dubbing verschuift het speelveld: het haalt niet alleen de taalbarrière weg, maar duwt Nederlandse video’s het internationale algoritme in, waar andere normen, frames en standpunten beloond worden. De buitenlandse shares, likes en comments kunnen hiermee het online debat vertroebelen en daarmee zet YouTube – of een vertaling nu de keuze van een politieke partij of van henzelf is – de deur voor buitenlandse beïnvloeding bij de verkiezingen een stukje verder open.